Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh

Chia sẻ chuyên mục Đề Tài Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh hay nhất năm 2025 cho các bạn học viên ngành đang làm luận văn thạc sĩ tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài luận văn tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm luận văn thì với đề tài Luận Văn: cơ sở thực tiễn quản lý nhà nước về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh Hiện Nay dưới đây chắc chắn sẽ giúp cho các bạn học viên có cái nhìn tổng quan hơn về đề tài sắp đến.

2.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế – xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh có liên quan đến giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên hiện nay

Thành phố Hồ Chí Minh là thành phố đông dân nhất, đồng thời cũng là trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục quan trọng của Việt Nam; là một trong 5 thành phố trực thuộc Trung ương của Việt Nam. Nằm trong vùng chuyển tiếp giữa miền Đông Nam bộ và Tây Nam bộ, Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay bao gồm 19 quận và 5 huyện, có 322 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 259 phường, 58 xã và 5 thị trấn, tổng diện tích 2.095,01 km², có tuyến bờ biển dài 15 km. Đến ngày 1/4/2023 theo số liệu của Tổng cục Thống kê, dân số thành phố tăng lên 7.382.287 người (chiếm 8,34% dân số Việt Nam), nhưng dân số thực tế của thành phố vượt trên 8 triệu người. Mật độ trung bình 3.419 người/km² (mật độ dân số ở nội thành 25.743 người/km², ở ngoại thành 760 người/km²), trong đó 75% dân số tập trung ở khu vực nội thành. Giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, Thành phố Hồ Chí Minh chiếm 20,2% tổng sản phẩm và 27,9% giá trị sản xuất công nghiệp của cả quốc gia. Nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi, Thành phố Hồ Chí Minh trở thành một đầu mối giao thông quan trọng của Việt Nam và Đông Nam Á, bao gồm cả đường bộ, đường sắt, đường thủy và đường không. Các lĩnh vực giáo dục, truyền thông, thể thao, giải trí, Thành phố Hồ Chí Minh đều giữ vai trò quan trọng bậc nhất.

Thành phố Hồ Chí Minh là địa bàn đa dạng và phức tạp về tôn giáo và dân tộc: có 1.362 cơ sở tôn giáo bao gồm Phật giáo, Thiên Chúa giáo, Tin Lành, Cao Đài, Hòa Hảo và Hồi giáo. Về dân tộc, người Kinh chiếm 92,91% dân số, người Hoa chiếm 6,69 %, còn lại là các dân tộc Kh’mer, Chăm, … Thành phố Hồ Chí Minh là một địa bàn rất nhạy cảm về chính trị, kinh tế – xã hội, hiện có trên 1.740 cơ quan đại diện ngoại giao, tổ chức quốc tế, văn phòng đại diện công ty nước ngoài, 15 khu công nghệ cao, khu chế xuất và khu công nghiệp lớn.

Thành phố Hồ Chí Minh đứng đầu Việt Nam về số lượng bảo tàng, các địa điểm du lịch của thành phố tương đối đa dạng với hệ thống 11 viện bảo tàng, chủ yếu về đề tài lịch sử, là một đô thị đa dạng về tôn giáo với hơn 1.000 ngôi chùa, đình, miếu được xây dựng qua nhiều thời kỳ. Nhà thờ lớn và nổi tiếng nhất của thành phố là Nhà thờ Đức Bà, nằm ở Quận 1.

Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay có 38 đơn vị báo chí thành phố và 113 văn phòng đại diện báo chí Trung ương và các tỉnh, 3 nhà xuất bản của thành phố, 21 chi nhánh nhà xuất bản Trung ương cùng mạng lưới thông tấn xã, các đài phát thanh, truyền hình địa phương và Trung ương. Trong lĩnh vực xuất bản, ước tính khoảng 60 đến 70% số lượng sách của cả nước được phát hành tại Thành phố Hồ Chí Minh. Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh – HTV trở thành đài truyền hình địa phương quan trọng bậc nhất Việt Nam. Thành phố Hồ Chí Minh có 492,7 hecta dành cho hoạt động thể thao, nhiều sân bóng đá, bể bơi, phòng tập thể thao.

Về tổ chức Đảng, hiện có 2.725 cơ sở, với tổng số hơn 145.900 đảng viên. Trong những năm qua cấp ủy và chính quyền thành phố luôn quan tâm đến nhiệm vụ quốc phòng – an ninh. Hàng năm, Đảng bộ thành phố đều có nghị quyết chuyên đề về thực hiện nhiệm vụ giáo dục quốc phòng – an ninh trong tình hình mới. Động viên sức mạnh tổng hợp, củng cố nền quốc phòng – an ninh, từ đó tiềm lực quốc phòng – an ninh được tăng cường, khu vực phòng thủ được xây dựng vững chắc, hệ thống các công trình phòng thủ tiếp tục được củng cố và bổ sung theo phương án phòng thủ chung của thành phố, đáp ứng yêu cầu phòng thủ trước mắt và lâu dài.

Trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh có 81 trường đại học, cao đẳng, trong đó có 51 trường đại học (33 trường công lập và 18 trường dân lập) 04 học viện và 26 trường cao đẳng, đa số do Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý, trong đó chỉ có 2 trường đại học công lập (Trường đại học Sài Gòn và Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch) do thành phố quản lý (Xem phụ lục 5, 6). Hiện có khoảng 1.150.000 sinh viên, trong đó có 510.000 sinh viên chính quy, hơn 6.000 du học sinh nước ngoài đang học tập tại các trường cao đẳng và đại học tại Thành phố, chỉ tiêu tuyển sinh các loại hình bình quân hàng năm, từ năm 2023 đến nay vào khoảng 210.000 sinh viên, trong đó có 125.000 sinh viên chính quy.

Về quốc phòng – an ninh, Thành phố Hồ Chí Minh là một địa bàn có vị trí chiến lược trọng yếu, then chốt trong thế trận phòng thủ của Quân khu 7 và chiến trường phía Nam, là địa bàn trọng điểm mà chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch đã và đang tập trung chống phá bằng nhiều âm mưu, thủ đoạn thâm độc, đặc biệt là chiến lược “Diễn biến hòa bình” kết hợp với bạo loạn lật đổ. Trong khi đó các lực lượng tham gia giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh chỉ có 03 trung tâm, 02 khoa quân sự thuộc trường đại học.

2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

2.2.1. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và ban hành các văn bản chỉ đạo, kế hoạch, hướng dẫn thực hiện về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh chủ yếu là thực hiện các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Quốc phòng, Hội đồng giáo dục quốc phòng – an ninh các cấp, mà cơ bản là Hội đồng giáo dục quốc phòng – an ninh Trung ương và Quân khu 7, hướng dẫn của cơ quan thường trực. Hội đồng giáo dục quốc phòng – an ninh các địa phương thường chỉ quan tâm nhiều đến bồi dưỡng kiến thức quốc phòng – an ninh các đối tượng và giáo dục quốc phòng cho nhân dân, thậm chí khoán trắng việc giáo dục quốc phòng – an ninh cho các cơ sở đào tạo, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên ít được thực hiện. Như vậy đối với giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên thì từ chủ trương, chính sách đến thực hiện có một khoảng cách khá xa. Công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực này còn chồng chéo, chưa có đơn vị chịu trách nhiệm cụ thể, như là: hệ thống văn bản chỉ đạo công tác giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên chưa thống nhất, chưa đồng bộ cả trong nội dung và thực hiện về phân công nhiệm vụ cho các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh, các trường đại học, cao đẳng; về học phí và chương trình học của bậc đại học và cao đẳng; về quản lý phôi và cấp chứng chỉ; về thành lập mới các trung tâm, các khoa; về thực hiện quy chế tổ chức và hoạt động của trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên; về kiểm tra việc thực hiện giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên; về kiểm tra đánh giá kết quả; về phân định trách nhiệm của các cơ quan có liên quan, …

Kết quả điều tra trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy 63,3% phòng quản lý đào tạo của các trường đại học, cao đẳng không biết, không nhận được, không lưu giữ Chỉ thị số 417/CT-TTg ngày 31/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường chỉ đạo thực hiện công tác giáo dục quốc phòng – an ninh năm 2023 và những năm tiếp theo; 46,9% phòng quản lý đào tạo của các trường đại học, cao đẳng không biết, không nhận được, không lưu giữ Chỉ thị số 57/2020/CT-BGDĐT ngày 04/10/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về tăng cường công tác giáo dục quốc phòng – an ninh trong ngành giáo dục; 49,0% phòng quản lý đào tạo của các trường đại học, cao đẳng không biết, không nhận được, không lưu giữ Nghị định số 116/2020/NĐ-CP ngày 10/01/2020 của Chính phủ về giáo dục quốc phòng – an ninh; 36,7% phòng quản lý đào tạo của các trường đại học, cao đẳng không biết, không nhận được, không lưu giữ Quyết định số 81/2020/QĐ-BGDĐT ngày 24/12/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Thông tư số 31/2025/TT-BGDĐT ngày 12 tháng 9 năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về Ban hành Chương trình giáo dục quốc phòng – an ninh trình độ đại học, cao đẳng; 83,7% các trường đại học, cao đẳng không có chương trình, kế hoạch thực hiện công tác giáo dục quốc phòng – an ninh theo quy định.

2.2.2. Nhận thức của cán bộ quản lý giáo dục, sinh viên về nhiệm vụ quốc phòng – an ninh và môn học giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

Nhận thức ở một số cán bộ quản lý và một bộ phận học sinh, sinh viên còn chậm so với yêu cầu mục tiêu môn học và nhiệm vụ giáo dục quốc phòng – an ninh trong tình hình mới, một số trường và một bộ phận học sinh, sinh viên còn xem nhẹ và tìm cách thanh toán môn học,… Những suy nghĩ đơn giản về môn học đã dẫn đến tổ chức thực hiện tùy tiện nhiệm vụ giáo dục quốc phòng – an ninh, tính toán hiệu quả kinh tế, chỉ thấy lợi ích trước mắt chưa thấy lợi ích chung và lâu dài. Vì vậy có trường không coi giáo dục quốc phòng – an ninh là môn học mà cho rằng đó là nhiệm vụ quốc phòng, thuộc Bộ Quốc phòng. Công tác thanh tra, kiểm tra ít được thực hiện, thực hiện nhưng kết quả không cao, mang tính hình thức, cho nên chưa chỉ ra được những yếu kém cơ bản, chưa tìm ra những nguyên nhân chủ quan, đổ lỗi cho khách quan, thiếu ý chí khắc phục, hoàn thiện. Qua khảo sát thực tế trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy, có 68,0% giảng viên đại học, cao đẳng giảng dạy môn học giáo dục quốc phòng – an ninh nhưng chưa là đảng viên, chưa qua bất kỳ một lớp bồi dưỡng kiến thức giáo dục quốc phòng – an ninh thuộc đối tượng nào, trong đó có một số học tập ở nước ngoài về nước tham gia giảng dạy nên chưa học cả chương trình giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên, do đó không thể nhận thức, hiểu, nói, dạy đúng các nội dung có liên quan đến quốc phòng – an ninh. Áp lực về kinh tế quá lớn làm cho ban giám hiệu, hiệu trưởng một số trường đại học lựa chọn một chương trình giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên nghèo, chi phí thấp, chất lượng kém, chủ yếu để cho sinh viên đủ điều kiện tốt nghiệp.

Kết quả điều tra trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy 67,3% cán bộ quản lý giáo dục đại học, khoảng 80,0% giảng viên chưa được bồi dưỡng kiến thức quốc phòng – an ninh cho các đối tượng theo quy định; 49,0% cán bộ quản lý giáo dục đại học và 54,0% giảng viên các trường đại học, cao đẳng được hỏi không biết mình phải được bồi dưỡng kiến thức quốc phòng – an ninh; 49,0% các trường đại học, cao đẳng không xây dựng lực lượng tự vệ. Đặc biệt giảng viên đại học, cao đẳng chưa là đảng viên còn không được xếp vào đối tượng bồi dưỡng kiến thức quốc phòng – an ninh …

2.2.3. Mô hình tổ chức quản lý về giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên trên địa bàn Thành phố

Các lực lượng tham gia giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh gồm có 03 trung tâm, 02 khoa quân sự thuộc trường đại học: Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

• Trung tâm Giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh

Trung tâm Giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh được thành lập theo Quyết định số 225/QĐ/TCCB-ĐHQG ngày 21/7/1997 của Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, đóng quân tại phường Đông Hòa, thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương, có cơ cấu tổ chức bộ máy và hoạt động theo quy chế riêng (phụ lục 9), có định biên, có nhiệm vụ trọng tâm là giáo dục kiến thức quốc phòng – an ninh cho sinh viên các trường đại học thành viên Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và một số trường đại học, cao đẳng khác theo phân luồng của Vụ Giáo dục Quốc phòng Bộ Giáo dục và Đào tạo, gồm:

1. Các trường thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh có 8 trường đại học, gồm: Bách khoa; Khoa học xã hội và Nhân văn; Khoa học tự nhiên; Kinh tế Luật; Quốc tế; Công nghệ thông tin; Việt – Đức; Khoa Y thuộc Đại học Quốc gia.
2. Các trường ngoài Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh có 14 trường đại học và cao đẳng, gồm: Kiến trúc; Nông lâm; Kinh tế; Thể dục Thể thao; Giao thông Vận tải (cơ sở 2); Luật; Sư phạm kỹ thuật; Bình Dương; Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông; Bà Rịa – Vũng Tàu; Văn hóa; Cao đẳng Tài chính Hải quan; Cao đẳng Viễn Đông.

Trung tâm Giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã từng bước tự khẳng định mình, khẳng định một mô hình giáo dục tiên tiến và trở thành đơn vị giáo dục quốc phòng – an ninh có quy mô lớn nhất cả nước. Khi mới thành lập, quy mô đào tạo của Trung tâm khoảng 15.000 sinh viên/năm, đến nay đã lên đến 40.000 sinh viên/năm.

• Trung tâm Giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên Trường Quân sự Quân khu 7

Trung tâm Giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên Trường Quân sự Quân khu 7 thành lập ngày 29 tháng 02 năm 1996, chịu sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng ủy nhà trường và sự chỉ huy, chỉ đạo của Ban Giám hiệu nhà trường. Có nhiệm vụ thực hiện giảng dạy môn học giáo dục quốc phòng – an ninh cho 11 trường đại học, cao đẳng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, gồm: Kỹ thuật công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, Ngoại ngữ – Tin học Thành phố Hồ Chí Minh, Bán công Marketing, Công nghệ Sài Gòn, Thể dục Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh, Lao động Xã hội (cơ sở 2), Công nghệ thông tin Gia Định, Kinh tế công nghiệp Long An, Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật, Cao đẳng Phát thanh truyền hình 2 Thành phố Hồ Chí Minh, Cao đẳng Kinh tế – kỹ thuật Bình Dương.

Với qui mô xác định ban đầu là 5.000 sinh viên/năm. Hiện nay Trung tâm đang nâng cấp, đến năm 2030 có qui mô là 15.000 sinh viên/năm. Bộ máy tổ chức và hoạt động (phụ lục 8).

• Trung tâm Giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên thuộc Trường Đại học Trần Đại Nghĩa

Đóng quân tại 189 Nguyễn Oanh, Phường 10, quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh, trên địa bàn một thành phố công nghiệp năng động, nằm trong vùng chuyển tiếp giữa miền Đông Nam bộ và Tây Nam bộ. Cùng với các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh của các đơn vị khác, Trung tâm Giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên thuộc Trường Đại học Trần Đại Nghĩa được thành lập theo Quyết định số 236/QĐ-QP ngày 06/03/1996 của Bộ Quốc phòng, được Bộ Giáo dục và Đào tạo giao nhiệm vụ giảng dạy môn Giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng: Văn Lang; Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh; Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh; Tôn Đức Thắng (hệ đại học); Cao đẳng Cao Thắng; Cao đẳng Điện lực; Cao đẳng Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

Trung tâm không có cơ cấu tổ chức riêng, không có cơ sở vật chất độc lập mà chủ yếu là ký hợp đồng và cử giáo viên đến trường liên kết để giảng dạy giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên, với lưu lượng hàng năm khoảng 12.000 – 15.000 sinh viên.

• Khoa Quân sự Trường Đại học Y – Dược Thành phố Hồ Chí Minh

Bộ Giáo dục và Đào tạo giao cho Khoa Quân sự Trường Đại học Y – Dược Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện nhiệm vụ giảng dạy môn Giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng: Y – Dược Thành phố Hồ Chí Minh; Quốc tế; Hồng Bàng; Hùng Vương; Hoa Sen; Cao đẳng Công nghệ thông tin Thành phố Hồ Chí Minh; Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh; Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Du lịch Sài Gòn.

• Khoa Quân sự Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh

Bộ Giáo dục và Đào tạo giao cho Khoa Quân sự Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện nhiệm vụ giảng dạy môn Giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng: Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh; Ngân hàng; Ngoại thương Thành phố Hồ Chí Minh; Văn Hiến; Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh; Cao đẳng sư phạm Trung ương III; Cao đẳng Công nghệ và Quản trị doanh nghiệp; Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường; Cao đẳng Nguyễn Tất Thành.

Như vậy, trên địa bàn bàn Thành phố Hồ Chí Minh hội đủ các loại hình giáo dục quốc phòng – an ninh trong cả nước là: trung tâm trực thuộc Đại học Quốc gia, trung tâm trực thuộc trường đại học, trung tâm trực thuộc nhà trường quân đội, khoa quân sự thuộc trường đại học. Tuy nhiên công tác quản lý nhà nước còn kém hiệu lực, các trung tâm này có mô hình tổ chức và hoạt động khác nhau, chưa có sự liên kết, phối hợp, thống nhất, thậm chí còn cạnh tranh tiêu cực lẫn nhau như: giành giật các trường liên kết bằng cách hạ học phí, triển khai một chương trình giáo dục quốc phòng – an ninh nghèo cho sinh viên (cắt bớt nội dung, chương trình, thời gian), chi phí thấp, chất lượng kém, chủ yếu để cho sinh viên đủ điều kiện tốt nghiệp.

Theo kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện công tác giáo dục quốc phòng – an ninh ngày 11 tháng 09 năm 2024, đến năm 2030 phải thực hiện bằng được chỉ tiêu đưa 70,0% sinh viên tuyển mới vào học giáo dục quốc phòng – an ninh trong các trung tâm, nhà nước tiếp tục đầu tư xây dựng, mở rộng hệ thống các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên, không mở mới các khoa quân sự ở các trường đại học dân sự (trừ một số trường đại học chuyên ngành như: y khoa, sư phạm, hàng hải). Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

Kết quả điều tra cho thấy còn khoảng 25 trường đại học và cao đẳng chưa có lực lượng được giao nhiệm vụ chính thức tham gia giảng dạy môn học Giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên với số lượng hàng năm khoảng 60.000 sinh viên, trong đó có khoảng 25.000 sinh viên đại học, cao đẳng và 35.000 sinh viên học liên thông lên đại học.

2.2.4. Chỉ đạo nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục quốc phòng – an ninh

Căn cứ vào nội dung, chương trình giáo dục quốc phòng – an ninh được quy định tại Quyết định số 81/2020/QĐ-BGDĐT ngày 24 tháng 10 năm 2020 và Thông tư số 31/2025/TT-BGDĐT ngày 12 tháng 9 năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thời lượng môn học Giáo dục quốc phòng – an ninh là 08 tín chỉ (165 tiết); cấu trúc thành 03 học phần, 11 đơn vị học trình (Bảng 2.1, 2.2, 2.3).

• Bảng 2.1. Nội dung học phần I: Đường lối quân sự của Đảng

Nội dung của học phần I, lý luận cơ bản của Đảng về đường lối quân sự, bao gồm: những vấn đề cơ bản Học thuyết Mác – Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh về chiến tranh, quân đội và bảo vệ Tổ quốc; các quan điểm của Đảng về chiến tranh nhân dân, xây dựng lực lượng vũ trang, nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân; các quan điểm của Đảng về kết hợp phát triển kinh tế – xã hội với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh. Học phần giành thời lượng nhất định giới thiệu một số nội dung cơ bản về lịch sử nghệ thuật quân sự Việt Nam qua các thời kỳ.

• Bảng 2.2. Nội dung học phần II: Công tác quốc phòng, an ninh

Nội dung của học phần II, nhiệm vụ công tác quốc phòng – an ninh của Đảng, Nhà nước trong tình hình mới, bao gồm: xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ, lực lượng dự bị động viên, tăng cường tiềm lực cơ sở vật chất, kỹ thuật quốc phòng, phòng chống chiến tranh công nghệ cao, đánh bại chiến lược “diễn biến hòa bình” bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch đối với cách mạng Việt Nam. Học phần đề cập một số vấn đề về dân tộc, tôn giáo và đấu tranh phòng chống địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá cách mạng Việt Nam; xây dựng, bảo vệ chủ quyền biên giới, chủ quyền biển đảo, an ninh quốc gia, đấu tranh phòng chống tội phạm và giữ gìn trật tự an toàn xã hội.

• Bảng 2.3. Nội dung học phần III: Quân sự chung và chiến thuật, kỹ thuật bắn súng tiểu liên AK

Nội dung của học phần III gồm: lý thuyết kết hợp với thực hành nhằm trang bị cho người học những kiến thức cơ bản về bản đồ, địa hình quân sự, các phương tiện chỉ huy để phục vụ cho nhiệm vụ học tập chiến thuật và chỉ huy chiến đấu; tính năng, tác dụng, cấu tạo, sử dụng, bảo quản các loại vũ khí bộ binh AK, CKC, RPĐ, RPK, B40, B41; đặc điểm tính năng, kỹ thuật sử dụng thuốc nổ; phòng chống vũ khí hạt nhân, hóa học, sinh học, vũ khí lửa; vết thương chiến tranh và phương pháp xử lý; luyện tập đội hình lớp, khối. Nội dung gồm: đội ngũ đơn vị; sử dụng bản đồ, địa hình quân sự, một số loại vũ khí bộ binh; thuốc nổ; phòng chống vũ khí hủy diệt lớn; cấp cứu ban đầu các vết thương. Học phần dành thời gian giới thiệu 3 môn quân sự phối hợp để sinh viên tham gia hội thao điền kinh, thể thao quốc phòng. Trang bị cho sinh viên một số kỹ năng cơ bản thực hành bắn súng tiểu liên AK và luyện tập bắn súng AK bài 1b; huấn luyện những động tác cơ bản chiến thuật chiến đấu bộ binh: các tư thế vận động trên chiến trường, cách quan sát phát hiện mục tiêu, lợi dụng địa hình, địa vật, hành động của cá nhân trong công sự, ngoài công sự trong chiến đấu tiến công và phòng ngự. Nội dung gồm: Kỹ thuật bắn súng tiểu liên AK; từng người trong chiến đấu tiến công; từng người trong chiến đấu phòng ngự. Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

Các đơn vị giáo dục quốc phòng – an ninh xây dựng nội dung, chương trình và phương pháp cho từng khóa học theo điều kiện cụ thể. Tuy nhiên, thực tế nhiều khóa học có thể bị cắt bớt đến 40,0% nội dung, chương trình. Thậm chí nhiều khóa học được tổ chức tại các công viên, trong khuôn viên một số trường,… không có giảng đường, thao trường, bãi tập; vật chất huấn luyện có khóa chỉ đảm bảo 20,0% theo yêu cầu.

Tuy nhiên theo nội dung, chương trình giáo dục quốc phòng – an ninh quy định tại Quyết định số 81/2020/QĐ-BGDĐT ngày 24 tháng 10 năm 2020 và Thông tư số 31/2025/TT-BGDĐT ngày 12 tháng 9 năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo thì chưa có nội dung giáo dục truyền thống đấu tranh dựng nước, giữ nước của dân tộc ta, lòng yêu nước, biết cống hiến; phương pháp giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên chưa được đổi mới; 40,0% giảng viên giáo dục quốc phòng – an ninh chưa biết sử dụng máy tính và phần mềm trình chiếu; 20,0% giáo viên chưa qua lớp lý luận dạy học đại học, bồi dưỡng phương pháp sư phạm, thậm chí còn một số giảng viên giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên chưa qua đại học (chưa đạt chuẩn theo yêu cầu chung).

Kết quả điều tra trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy 81,6% các chuyên gia và 82,0% sinh viên cho rằng nội dung, chương trình giáo dục quốc phòng – an ninh quy định tại Quyết định số 81/2020/QĐ-BGDĐT ngày 24 tháng 10 năm 2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo cần phải sửa đổi, trong đó 52,0% đề nghị sửa đổi kết cấu chương trình; 71,0% đề nghị bổ sung các nội dung nhằm xây dựng niềm tin, lòng yêu nước cho thế hệ trẻ; 63,3% các chuyên gia và 64,0% sinh viên cho rằng giáo trình giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên đã lạc hậu.

2.2.5. Chỉ đạo xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên cơ hữu và sĩ quan biệt phái làm nhiệm vụ giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

Trong những năm qua, môn học Giáo dục quốc phòng – an ninh đã được lãnh đạo các cấp, trong ngành giáo dục và đào tạo xác định là nhiệm vụ quan trọng, là môn học chính khóa như những môn học khác, song bản thân ngành giáo dục và đào tạo chưa có được đội ngũ giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh của chính mình. Nguyên nhân của hiện trạng đó cũng bao hàm cả yếu tố khách quan và chủ quan. Về mặt khách quan, đây là môn học mà chuyên môn mang tính đặc thù, nên sự phối hợp giữa hai Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Quốc phòng dù chặt chẽ đến đâu cũng phải có thời gian cần thiết để khắc phục. Về mặt chủ quan, ngành giáo dục và đào tạo chưa thật sự chủ động phối hợp với Bộ Quốc phòng để nhanh chóng tạo ra lực lượng của chính mình, không ít lãnh đạo các cấp còn coi đó là nhiệm vụ của Bộ Quốc phòng. Từ đó chưa có cơ chế, chính sách nhằm tạo nguồn đội ngũ giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh nói chung cho cả ngành và giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên nói riêng một cách cụ thể, rõ ràng. Đến cuối năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo mới triển khai thực hiện Kế hoạch số 588/KH-BGDĐT ngày 28/9/2023 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về kế hoạch triển khai đề án đào tạo giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh cho các trường trung học phổ thông, trung cấp chuyên nghiệp và trung cấp nghề theo Quyết định số 472/QĐ-TTg ngày 12/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Đến nay, kết quả xây dựng kế hoạch và dự kiến giao chỉ tiêu đào tạo văn bằng 2 giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh năm 2025 cho các cơ sở đào tạo được giao nhiệm vụ tại Quyết định số 472/QĐ-TTg.

Nguồn giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh trình độ đại học chủ yếu là sĩ quan quân đội thuộc các quân khu, quân chủng, binh chủng, các học viện, nhà trường được biệt phái ra các trường đại học, các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên; những trường chưa có sĩ quan biệt phái thì đưa sinh viên vào các trung tâm hoặc liên kết với các trường có sĩ quan biệt phái theo kế hoạch phân luồng liên kết đào tạo của Bộ để thực hiện nhiệm vụ môn học Giáo dục quốc phòng – an ninh. Theo qui định của Chính phủ về chế độ biệt phái sĩ quan, Bộ Quốc phòng đã thoả thuận, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo cử sĩ quan biệt phái để làm nhiệm vụ giáo dục quốc phòng – an ninh theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Hàng năm, Bộ Giáo dục và Đào tạo có kế hoạch xin Bộ Quốc phòng bổ sung thêm sĩ quan biệt phái cho các trường để đáp ứng kịp thời với quy mô ngày càng tăng và để thay thế cho những cán bộ được chuyển ra theo chế độ; mặt khác, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng có kế hoạch đề nghị Bộ Quốc phòng cho đào tạo lại đồng thời với việc tổ chức tập huấn, bồi dưỡng hàng năm để không ngừng nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ giáo viên. Như vậy, nguồn giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh ở giáo dục trình độ đại học về cơ bản và chủ yếu là sĩ quan biệt phái. Để có được đội ngũ giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh riêng của ngành giáo dục và đào tạo đạt trình độ chuyên môn như vậy chắc hẳn còn lâu dài và phải có những giải pháp thiết thực mới giải quyết được.

Hiện nay ngành giáo dục và đào tạo của quốc gia có 54 đầu mối tiếp nhận 450 sĩ quan biệt phái, trong đó có 82,0% là sĩ quan cấp tá, 18,0% sĩ quan cấp úy, 84,4% có trình độ đại học trở lên, 11 sĩ quan được biên chế trong cơ quan Bộ Giáo dục và Đào tạo làm công tác quản lý, chỉ đạo, số còn lại là giảng viên giáo dục quốc phòng – an ninh trong các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh, các trường đại học, các sở giáo dục và đào tạo. Số sĩ quan biệt phái ở các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh, các trường đại học nằm trong biên chế tổ chức và tổ chức đảng của các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh, các trường đại học đồng thời chịu sự chỉ đạo về chuyên môn theo ngành dọc từ Bộ Giáo dục và Đào tạo (trực tiếp là Vụ Giáo dục Quốc phòng) đến các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh, các trường đại học.

Trong thời gian qua sĩ quan biệt phái đã phải đảm nhiệm một khối lượng công việc lớn. Số lượng sinh viên đào tạo tập trung chính quy tuyển mới hàng năm tăng từ 400.000 đến 450.000 sinh viên trên cả nước. Như vậy nhu cầu về giảng viên càng tăng lên. Đồng thời, số giờ giảng của giáo viên là sĩ quan biệt phái luôn vượt quy định chuẩn (280 tiết/năm); đặc biệt, giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh ở các trung tâm với bình quân 1.000 tiết/năm sẽ không còn thời gian để nghiên cứu khoa học, cập nhật bổ sung kiến thức mới, nên phần nào ảnh hưởng đến chất lượng của bài giảng. Như vậy, với cơ cấu đội ngũ giáo viên như hiện nay chưa phù hợp với kết cấu nội dung, chương trình giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên, Thành phố Hồ Chí Minh cũng không phải là một ngoại lệ. Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

Đội ngũ sĩ quan biệt phái ở Quân khu 7 rất đa dạng, có nhiều đồng chí đã trải qua chiến đấu, giữ nhiều cương vị khác nhau từ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy cấp tiểu đoàn đến trung, lữ, sư đoàn; có cán bộ ở cơ quan của cấp tỉnh, thành phố, đến cấp quân khu; có cán bộ các binh chủng, quân chủng; có cán bộ quân sự, cán bộ chính trị, … Một nét đặc sắc là những đồng chí sĩ quan biệt phái ở Quân khu 7 xuất thân từ nhiều vùng miền khác nhau của cả nước, nên họ có điều kiện học hỏi cái hay, cái tốt các nơi, vận dụng vào công tác của mình. Sĩ quan biệt phái ở các cơ quan giáo dục – đào tạo đều có trình độ đại học, có khả năng tham gia vào các họat động giáo dục – đào tạo, nghiên cứu khoa học và các hoạt động quân sự khác. Với các sĩ quan biệt phái sang làm nhiệm vụ giáo dục quốc phòng – an ninh, tuy có nhiều kinh nghiệm trong quản lý, chỉ huy đơn vị nhưng có đồng chí phương pháp sư phạm còn hạn chế. Một số cơ sở đã tổ chức ra các lớp tập huấn phương pháp lý luận dạy học đại học để bồi dưỡng kiến thức sư phạm cho đội ngũ cán bộ, giảng viên của mình, nhiều cán bộ, giảng viên cũng đã thấy được những hạn chế đó nên ra sức học tập, nâng cao trình độ, phương pháp sư phạm, …

Sĩ quan biệt phái ở các cơ sở giáo dục quốc phòng – an ninh trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo nhiều ấn tượng tốt đẹp với bao thế hệ sinh viên. Với vốn kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn, họ đã làm cho những bài học thêm sinh động, hấp dẫn, nhất là các đồng chí đã trải qua chiến đấu, qua các học viện. Đặc thù của môn học Giáo dục quốc phòng – an ninh là học đi đôi với rèn luyện, các sĩ quan biệt phái với kinh nghiệm quản lý bộ đội đã vận dụng tốt cho đối tượng mới. Sinh viên khi hoàn thành khóa học trở nên rắn rỏi, chững chạc hơn, các trung tâm giáo dục quốc phòng đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc, những kỷ niệm không thể nào quên trong cuộc đời của nhiều sinh viên. Cán bộ lãnh đạo các trường liên kết cũng ghi nhận những tiến bộ của sinh viên khi hoàn thành khóa học trở về trường.

Đa số sĩ quan dù có những lý do riêng khi biệt phái, nhưng nhìn chung tất cả đều phát huy được những phẩm chất tốt đẹp của bộ đội Cụ Hồ, biết vượt qua khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ được giao

Trong những năm qua, do yêu cầu nhiệm vụ, Quân khu 7 đã thực hiện Nghị định số 165/2016/NĐ-CP ngày 22 tháng 12 năm 2016 của Chính phủ về biệt phái sĩ quan quân đội nhân dân Việt Nam hết sức linh hoạt, có nhiều sĩ quan chưa hết thời hạn được rút trở về và có nhiều sĩ quan phải kéo dài thời hạn biệt phái. Để tạo nguồn lâu dài cho các trường quân sự địa phương, các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh, nhiều sĩ quan biệt phái được rút trở lại quân đội, đưa đi đào tạo các trường lớp cao hơn, hoặc đưa đi làm cán bộ ở các cơ quan quân sự quận, huyện nhằm nâng cao kiến thức về lý luận và thực tiễn.

Thế nhưng, có thời điểm, có nơi khi chọn sĩ quan đưa đi biệt phái về các cơ sở giáo dục quốc phòng – an ninh không ít người “có vấn đề”: Đó là những người khó cơ cấu, sắp xếp, khó bố trí vào những vị trí mới, những người không được lòng thủ trưởng, người không có khả năng phát triển, có người đã vi phạm kỷ luật, … Dưới con mắt của nhiều người, họ chỉ là “đồ dạt”, “hàng thứ phẩm”, chính vì vậy khi đi biệt phái lòng họ trĩu nặng sự mặc cảm, người thầy như thế khó có “lửa” để truyền cho học trò. Có một số trường hợp biệt phái tuy đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ nhưng rơi vào những năm cuối “đời binh nghiệp” nên nảy sinh tâm lý “chợ chiều”, không mặn mà, tha thiết với công việc, dẫn đến mức độ hoàn thành nhiệm vụ chưa cao.

Trong nội dung chương trình giáo dục quốc phòng – an ninh hiện nay thì tỷ lệ kiến thức về quân chủng, binh chủng không nhiều và chỉ dành cho các trường đại học có ngành nghề đào tạo gần với quốc phòng như: hàng hải, y – dược. Phần cơ bản của chương trình chủ yếu là đường lối quốc phòng, quân sự và kỹ năng binh chủng hợp thành. Song sĩ quan biệt phái lại do một số các đơn vị quân chủng, binh chủng biệt phái ra, đã không chú ý đến mục tiêu, yêu cầu, nội dung của chương trình nên có tình trạng bố trí, sử dụng giảng viên sĩ quan biệt phái không đúng ngành nghề đào tạo, một số sĩ quan đang công tác tại các quận, huyện đội (không đủ chuẩn), đặc biệt một vài sĩ quan đã nghỉ hưu có vấn đề bức xúc riêng cũng được tham gia giảng dạy, vừa thiếu thông tin cập nhật, vừa có những quan điểm riêng không phù hợp… dẫn đến liên kết giảng dạy không đúng đối tượng, không đạt về trình độ, không kiểm soát được nội dung, chương trình.

Kết quả điều tra trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy có 67,0% sinh viên được hỏi cho rằng giảng viên giáo dục quốc phòng – an ninh là sĩ quan quân đội biệt phái dạy tốt hơn, trong đó có 66,0% giảng viên có kiến thức sâu; 72,0% có phương pháp sư phạm tốt; 53,0% giảng viên liên hệ thực tế hấp dẫn; đặc biệt có 22,0% giảng viên chưa đạt yêu cầu, cá biệt còn có giảng viên dạy sai so với giáo trình. Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

2.2.6. Công tác xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, phương tiện dạy học và xây dựng các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên

Công tác xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật trong 10 năm quy hoạch và xây dựng hệ thống trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên (2014-2023) với chỉ tiêu đưa 70,0% sinh viên tuyển mới vào học giáo dục quốc phòng – an ninh trong các trung tâm, nhưng đến nay mới đạt 45,0% quy mô sinh viên năm thứ nhất; trong đó sinh viên thực tế được học tập, rèn luyện tại trung tâm chỉ chiếm 30,0% (bằng tỷ lệ theo kế hoạch được xác định năm 2018). Theo Quyết định số 412/QĐ-TTg ngày 10 tháng 4 năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch Hệ thống trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên giai đoạn 2024-2030, Quyết định số 638/QĐ-TTg ngày 21 tháng 5 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án thành lập trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh tại các nhà trường quân đội giai đoạn 2022-2030 và thực tế hiện nay thì trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh chỉ có 2 trung tâm hoạt động ổn định:

• Bảng 2.4. Quy hoạch các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh tại Thành phố Hồ Chí Minh 2022 – 2025

Như vậy, cơ sở vật chất kỹ thuật, phương tiện dạy học phục vụ cho giáo dục quốc phòng – an ninh trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay chỉ đáp ứng 52,0% yêu cầu thực hiện nhiệm vụ, cho nên còn hiện tượng “dạy chay, học chay” là một tất yếu.

Kết quả điều tra trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy có 98,0% sinh viên được hỏi cho rằng học tập giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên ở các trung tâm tập trung là tốt nhất; 76,0% không muốn học giáo dục quốc phòng – an ninh theo tín chỉ, đặc biệt có 39,0% sinh viên mong muốn được tự tìm và đăng ký học giáo dục quốc phòng – an ninh tại trung tâm mà mình nhận thấy có chất lượng tốt (không muốn ràng buộc theo phân luồng của Bộ Giáo dục và Đào tạo).

2.3. Đánh giá chung quản lý nhà nước về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên Thành phố Hồ Chí Minh trong những năm vừa qua Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

• Thành tựu:

Quản lý nhà nước về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trong thời gian vừa qua đã góp phần hoàn thành việc giảng dạy môn học Giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên đại học và cao đẳng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đủ điều kiện tốt nghiệp, góp phần giáo dục toàn diện cho đội ngũ tri thức trẻ Việt Nam, tham gia xây dựng nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn, có lòng yêu nước, có kiến thức quốc phòng – an ninh, có ý thức kỷ luật, có tác phong công nghiệp và thể lực tốt.

Cơ bản đã hình thành hệ thống các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh tạm đáp ứng một phần điều kiện giảng dạy môn học giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng. Hình thành tương đối hoàn chỉnh mô hình một trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.

Đã xây dựng được đội ngũ giảng viên giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên mà cơ bản là sĩ quan biệt phái, tạm chấp nhận được về trình độ và năng lực để hoàn thành nhiệm vụ.

Công tác giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên đã có góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

• Hạn chế:

Công tác quản lý nhà nước về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh còn kém hiệu lực, một số nội dung lãnh đạo, chỉ đạo còn chưa được thực hiện hoặc thực hiện chưa nghiêm túc. Hệ thống văn bản chỉ đạo công tác giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên chưa thống nhất, chưa đồng bộ cả trong nội dung và tổ chức thực hiện, về phân công nhiệm vụ cho các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh, các trường đại học, cao đẳng; về học phí và chương trình học của bậc đại học và cao đẳng; về quản lý phôi và cấp chứng chỉ; về thành lập mới các trung tâm, các khoa; về thực hiện quy chế tổ chức và hoạt động của trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên. Công tác xây dựng và ban hành các văn bản chỉ đạo, kế hoạch, hướng dẫn thực hiện về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố còn rất hạn chế. Công tác kiểm tra, giám sát chưa được thường xuyên, thiếu chiều sâu, chưa tổ chức lực lượng thanh tra chuyên ngành, đánh giá kết quả kiểm tra chưa đi vào thực chất.

Chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên chưa phù hợp với mục đích phát triển giáo dục nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, mục đích giáo dục con người phát triển toàn diện; chưa vận dụng, phản ánh được các thành tựu của khoa học quân sự hiện đại, tư duy quân sự và xây dựng nền quốc phòng toàn dân trong giai đoạn hiện nay; cần phải góp phần bồi dưỡng những phẩm chất, nhân cách cần thiết cho người học, giáo dục truyền thống yêu nước, xây dựng tinh thần tự hào dân tộc, ý chí, niềm tin quyết thắng; xây dựng ý thức, tác phong, nếp sống kỷ luật; rèn luyện thể lực.

Đội ngũ giảng viên giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh chưa đủ về số lượng, còn hạn chế về tiêu chuẩn. Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

Hệ thống trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên còn chưa đạt chuẩn và hiện đại, chưa bảo đảm thực hiện giáo dục quốc phòng – an ninh tập trung cho 70,0% số sinh viên đại học, cao đẳng được tuyển hàng năm tại các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh theo chỉ tiêu pháp lệnh của Chính phủ là năm 2023 mà phải điều chỉnh đến năm 2030.

Chưa xây dựng tốt mối quan hệ giữa các lực lượng tham gia thực hiện giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh với nhau, giữa lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp với tổ chức thực hiện liên kết giáo dục quốc phòng – an ninh, giữa các lực lượng tham gia thực hiện giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên với nhau và với các trường liên kết.

Chưa có hành lang pháp lý và cơ chế chính sách để xã hội hóa giáo dục quốc phòng – an ninh làm cho nó trở thành một chủ trương mang tính toàn diện và đồng bộ.

• Nguyên nhân:

Một là, nhận thức về quản lý nhà nước về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố của các lực lượng thực hiện còn chưa rõ ràng, một số nội dung lãnh đạo, chỉ đạo còn chưa được thực hiện hoặc thực hiện chưa nghiêm túc. Hệ thống văn bản chỉ đạo công tác giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên chưa thống nhất, chưa đồng bộ cả trong nội dung và tổ chức thực hiện, tác động của cơ chế thị trường đã làm cho lãnh đạo một số trường đại học, cao đẳng tính toán bằng mọi cách để “thanh toán” xong môn học với chi phí thấp nhất như: cắt bớt chương trình, tổ chức lớp đông (có lúc lên đến 400 sinh viên/lớp), học ngoài công viên, học “chay”, … Ở một số trường và một bộ phận học sinh, sinh viên còn xem nhẹ môn học, chỉ thấy lợi ích trước mắt chưa thấy lợi ích chung và lâu dài nhiệm vụ giáo dục quốc phòng – an và cho rằng đó là nhiệm vụ quốc phòng, thuộc Bộ Quốc phòng.

Hai là, việc xây dựng, phát triển hệ thống trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh trên địa bàn Thành phố còn rất chậm, diện tích đất cần thiết cho các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh chỉ mới đáp ứng 40,0%; cơ sở vật chất kỹ thuật, giảng đường, thao trường, bãi tập đáp ứng 50,0%; nhà ở cho sinh viên học giáo dục quốc phòng – an ninh chỉ phục vụ được 30,0%; sân chơi thể dục thể thao quốc phòng chỉ đáp ứng 10,0%, …

Ba là, trong quản lý, điều hành công tác giáo dục quốc phòng – an ninh trên địa bàn Thành phố chưa có sự phân công một cách cụ thể, rõ ràng. Hội đồng Giáo dục quốc phòng – an ninh các địa phương tập trung chăm lo, quan tâm nhiều hơn đến công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng – an ninh cho các đối tượng và giáo dục quốc phòng – an ninh cho nhân dân, thậm chí khoán trắng việc giáo dục cho các cơ sở đào tạo; công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, ít được thực hiện, hoặc làm cho đủ chỉ tiêu..

Bốn là, hạn chế trong việc phát triển đội ngũ cán bộ giảng dạy, cán bộ quản lý giáo dục quốc phòng – an ninh. Đến nay giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh thực sự đủ chuẩn trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh chỉ có khoảng trên 50 sĩ quan biệt phái, hơn 100 người đang giảng dạy môn học Giáo dục quốc phòng – an ninh hiện nay là chưa đạt chuẩn, chưa xây dựng được đội ngũ giáo viên cơ hữu của các cơ sở giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên. Cán bộ quản lý giáo dục quốc phòng – an ninh đa số kiêm nhiệm, nhất là các thành viên hội đồng giáo dục quốc phòng – an ninh các địa phương; cán bộ quản lý giáo dục quốc phòng – an ninh ở các cơ sở đào tạo không có chuyên môn, thiếu kinh nghiệm, nên chất lượng và kết quả giáo dục quốc phòng – an ninh còn hạn chế. Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

Năm là, hạn chế trong việc hoàn thiện và thống nhất quy chế tổ chức và hoạt động của trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên. Quy chế tổ chức và hoạt động của trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên ban hành kèm theo Quyết định số 82/2020/QĐ-BGDĐT ngày 24/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo có nhiều bất cập, từ khi ban hành đến nay chưa có một cơ sở giáo dục quốc phòng – an ninh sinh viên nào thực hiện được, đã làm cho các trung tâm hoạt động thiếu đồng bộ, không thống nhất, hạn chế trong sự phối hợp các lực lượng giáo dục quốc phòng – an ninh.

Sáu là, hạn chế trong việc xây dựng cơ chế chính sách để mở rộng xã hội hóa các trung tâm giáo dục quốc phòng – an ninh, dẫn đến môn học giáo dục quốc phòng – an ninh tồn tại như một ốc đảo, thiếu sự quan tâm của xã hội, thiếu sự chăm lo, đầu tư xây dựng cơ chế chính sách để mở rộng xã hội hóa.

Thành phố Hồ Chí Minh xét về mặt quốc phòng – an ninh là một địa bàn có vị trí chiến lược trọng yếu, then chốt trong thế trận phòng thủ của Quân khu 7 và chiến trường phía Nam, là địa bàn trọng điểm mà chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch đã và đang tập trung chống phá bằng nhiều âm mưu, thủ đoạn tinh vi, chiến lược thâm độc, đặc biệt là chiến lược “Diễn biến hòa bình” kết hợp với bạo loạn lật đổ, chủ yếu tập trung vào giới trẻ, lực lượng học sinh, sinh viên.

Trong khi đó các lực lượng tham gia giáo dục quốc phòng – an ninh trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh quá mỏng. Quá trình tổ chức thực hiện còn nhiều hạn chế. Quản lý nhà nước về giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố hiện nay còn nhiều bất cập, cần phải được xem xét một cách nghiêm túc và có biện pháp khắc phục hiệu quả, để hoàn thiện quản lý nhà nước giáo dục quốc phòng – an ninh cho sinh viên trên địa bàn Thành phố cần thực hiện tốt những biện pháp đồng bộ. Luận văn: Thực tiễn quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh.

XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY:  

===>>> Luận văn: Giải pháp quản lý nhà nước về GD quốc phòng an ninh

Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn thạc sĩ, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp, chuyên đề tốt nghiệp và Làm Tiểu Luận Môn luôn luôn uy tín hàng đầu. Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 luôn đặt lợi ích của các bạn học viên là ưu tiên hàng đầu. Rất mong được hỗ trợ các bạn học viên khi làm bài tốt nghiệp. Hãy liên hệ ngay Dịch Vụ Viết Luận Văn qua Website:  https://dichvuvietluanvan.com/ – Hoặc Gmail: lamluanvan24h@gmail.com